
Zmiany klimatu dobiły imperium tybetańskie
8 września 2023, 07:53Imperium tybetańskie istniało w latach 618–877 i w szczytowym okresie swojej potęgi konkurowało o wpływy w Azji Środkowej z Chinami dynastii Tang i kalifatem Abbasydów. Upadło w ciągu zaledwie kilku dekad. Naukowcy szukający przyczyn jego rozpadu zwracali dotychczas uwagę przede wszystkim na czynniki społeczno-polityczne, jak konflikty pomiędzy bon, rdzenną religią Tybetu, a buddyzmem. Autorzy najnowszej pracy uważają, że zmiany klimatyczne przyspieszyły upadek państwa.
Gdy mistrzowski awers okazuje się rewersem
15 kwietnia 2013, 13:33Portret Kleopatry VII Wielkiej autorstwa Michała Anioła urzeka swoim pięknem. W jego ujęciu ostatnia królowa hellenistycznego Egiptu ze stoickim spokojem poddaje się ugryzieniu żmii. Ma pięknie zarysowane usta i smukłą szyję. Trudno się zatem dziwić, że gdy w 1988 r. odsłonięto szkic z rewersu, historycy sztuki przeżyli szok. Ich oczom ukazało się popiersie kobiety z zezem, mięsistymi ustami i wielkimi zębami. Choć wcześniej podejrzewano, że pod warstwami papieru ukryto dzieło mistrza, to biorąc pod uwagę wyraźne braki warsztatowe, wtedy zaczęło się to wydawać nieprawdopodobne.

Najstarsza bierka szachowa ma ok. 1300 lat?
26 listopada 2019, 13:03John Oleson, emerytowany profesor University of Victoria, przekonuje, że niewielki obiekt z piaskowca, który w 1991 r. znaleziono we wczesnomuzułmańskim (VII-wiecznym) kontekście w Humeimie, dawnej Hawarze, może być najstarszą archeologicznie udokumentowaną bierką szachową.

Trwa ramadan, muzułmański miesiąc postu i umacniania wiary
11 kwietnia 2022, 05:47"Pierwszym dniem miesiąca ramadan jest 2 kwietnia 2022 roku (sobota) i jest to pierwszy dzień postu, który jest obowiązkiem każdego muzułmanina, oprócz osób zwolnionych z niego", oświadczył Tomasz Miśkiewicz, Mufti Rzeczpospolitej Polskiej, Przewodniczący Najwyższego Kolegium Muzułmańskiego. Ramadan – najbardziej znane z muzułmańskich świąt – kojarzy się niemuzułmanom przede wszystkim z długotrwałym postem.

W opuszczonym zamku archeolodzy znaleźli szachowego skoczka i żetony do gier sprzed 1000 lat
6 czerwca 2024, 09:00W ruinach zamku Burgstein w okręgu Reutlingen na południu Niemiec znaleziono pozostałości po żetonach do gier, które stanowiły rozrywkę możnych sprzed niemal 1000 lat. Najbardziej interesującym z żetonów jest bardzo starannie wykonany szachowy skoczek o wysokości 4 centymetrów. W Europie Środkowej bardzo rzadko znajduje się bierki szachowe pochodzące sprzed XIII wieku

Masowy grób na przedmieściach Aten
15 kwietnia 2016, 12:35Na przedmieściach Aten, w miejscu budowy nowej Greckiej Biblioteki Narodowej i Opery Narodowej odnaleziono masowy grób zawierających szczątki 80 mężczyzn. Archeolodzy sądzą, że pochowano tam zwolenników Kylona z Aten, który w VII wieku przed naszą erą próbował dokonać zamachu stanu i przejąć władzę

Włoscy naukowcy chcą lepiej poznać skład i rozmieszczenie pigmentów azteckiego Kodeksu Cospi
3 listopada 2020, 14:06Kodeks Cospi to aztecki dokument prekolumbijski, przechowywany w Bibliotece Uniwersytetu w Bolonii. W ramach nowego projektu naukowcy będą szczegółowo badać techniki malowania. Przeanalizują też, jakie narzędzia wykorzystano. Włosi podkreślają, że zachowało się niewiele prekolumbijskich manuskryptów. Posługując się najnowocześniejszymi technologiami, zespół spróbuje określić skład i rozmieszczenie pigmentów.

W pobliżu Tempio Grande znaleziono jedną z największych etruskich świątyń
23 listopada 2022, 10:39Archeolodzy z Uniwersytetów we Fryburgu Bryzgowijskim i Moguncji zidentyfikowali jedną z największych etruskich świątyń. Nowo odkryta świątynia miała mniej więcej takie same rozmiary i orientację co położona w pobliżu Tempio Grande. Została też wybudowana w podobnym czasie w okresie archaicznym, a zachowane warstwy archeologiczne dają nam wgląd w 1000 lat rozwoju jednego z najważniejszych etruskich miast.

Niezwykłe figurki w chrześcijańskich grobach na pustyni Negew
19 maja 2025, 11:16Na stanowisku Tel Malhata w Dolinie Arad na pustyni Negew dokonano niezwykłego odkrycia. W pochodzących sprzed 1500 lat chrześcijańskich grobach kobiety i dziecka znaleziono 5 dobrze zachowanych figurek z kości i hebanu o wyraźnie afrykańskich rysach twarzy. Znalezisko wskazuje, że w tym czasie w regionie istniała chrześcijańska społeczność, a przynajmniej część jej członków pochodziła z Afryki.

Kleopatra była Mulatką
16 marca 2009, 11:51Kleopatra VII była ostatnią królową starożytnego Egiptu i rządziła swoim państwem od 51 roku p.n.e. Zespół Hilke Thuera z Austriackiej Akademii Nauk odnalazł w Efezie grób siostry słynnej władczyni Arsinöe. Została ona zamordowana na jej rozkaz i wszystko wskazuje na to, że matka obu pań była czarnoskóra. Do tej pory sądzono, że korzenie Kleopatry są greckie, a konkretnie macedońskie.